Hangi anne-baba “yaratıcı ve kendine özgüveni” olan bir çocuğa sahip olmayı istemez ki?

ÇOCUKLARDA YARATICILIK VE ÖZGÜVEN

Çocuklarda yaratıcı ifadenin geliştiği en önemli dönemin 4-6 yaş olduğu bilinmektedir. Yaratıcılık, her çocuğun doğasında vardır. Öyle ki uzmanlar bu dönemde çocukların bir sanatçı kadar yaratıcı olduğunu söylerler.

YARATICILIK; bilinenlerden yeni şeyler ortaya çıkarma, yeni özgün bir senteze varma, sorunlara yeni çözüm yolları bulma, yeni fikir ve ürünler ortaya koyma şeklinde tanımlanabilir. Uzmanlar çocukların yaratıcı bir yetişkin olmasının anne-babaların elinde olduğunu söylüyorlar. Kendine özgüveni olan bir çocuğun yaratıcı, yaratıcılığı desteklenen bir çocuğun da özgüveninin yüksek olacağını söyleyebiliriz. Çocuğun özgüveni aynı zamanda diğerleriyle iletişimini ve başarılı olmasını belirlemede de önemli bir faktörtür.

Yaratıcılık, çocuklar için en mutlulukla yaptıkları bir beceridir. Eğer çocuklarınızı resim yaparken, hamurlarla oynarken, oyun kurmalarını seyrederseniz gerçekten ne kadar mutlu olduklarını farkedebilirsiniz.

Çocuklar yaratıcılığını ne kadar erken yaşlardan itibaren kullanmaya başlarsa ileriki yaşlarında bu becrilerini daha aktif kullanarak mesleki anlamda daha başarılı ve üretken olabilir.

Yaratıcılık becerisi için olmazsa olmaz 4 etken vardır.

1. Çevreyle sürekli etkileşim içinde olmak

2. Yaratıcılığın her şeklinin desteklenip onare edilmesi

3. Gelişimine uygun hareket edebilmesi

4. Yaratıcılığı her alanda değil belirli alanlarda gösterebilme.

Araştırmalar     gösteriyorki     bazı     davranışların     yoğun     olması     yaratıcılığın      kuvvetli olduğunun göstergesidir.

Bunlar nelerdir?

• Sözel ifadenin güçlü olması
• Karşılaştığı sorunlar karşısında bir çok çözüm üretmeye çalışması,
• Çok soru sorması
• Yeni ve ilginç buluşlar yaparak kendinden bir şeyler katması
• Öğrenmeyi sevmesi
• Kendine güvenmesi
• Araştırma özelliğinin olması
• Zorluklar karşısında ısrarla devam etmesi
• Risk almayı sevmesi
• Maceraya atılabilmesi

NOT:Yukarıda bir kaçını saydığımız özellikleri yoğun olan çocukların yaratıcılık yönünün geliştirilmesinde fayda vardır.

TAKLİT: Yaratıcılığın gelişmesinde taklidin önemi vurgulanmaktadır. Çocuklar doğdukları andan itibaren duydukları sesleri, gördükleri hareketleri ve daha sonra da bazı değerleri taklit ederler. Çocuğun taklit repertuarı zamanla gelişir. Oyunlarında yetişkinlerin konuşma tarzlarını, davranışlarını, mimiklerini model almaya başlar. Fakat burada tabi kii çocuğu istenmeyen modelin etkilerinden korumak gerekir. Çocuk çevresindeki kişileri taklit ettikten sonra zamanla kendi dünyasını oluşturmaya ve hayal gücünü geliştirmeye, çevreden gördüklerini de buna ekleyerek yaratıcılığını kullanmaya başlar. Okul öncesi dönemde kendini ifade etme yolları olan resim yapma, yaratıcı hareketler, hikaye anlatma, dramatizasyon esnasında çocuk yaratıcılığının en yüksek aşamasına ulaşır.

Yaratıcılık Eğitiminde Ailenin Rolü:

• Aile dışardan satın aldığı oyuncakları ya da diğer materyalleri çocuğa sunmanın yanı sıra evdeki artık olarak nitelendirilecek plastik kutular ve şişeler, kapaklar, tuvalet kağıdı ruloları, renkli dergi sayfaları, artık kumaş ve yün parçaları, eski giysiler, büyük boy boncuklar, düğmeler gibi malzemeler içindeki atıklar temizlenerek sağlıklı oyun malzemeleri hâlinde çocuğa sunulabilir.
• Aile çocuğu ile birlikte yakın ve uzak çevresini tanımasına fırsat verici geziler düzenlemeli, çocuğa neye bakması, neyi görmesi, neyi işitmesi gerektiği konularında ona yol gösterici olmalı ve böylece yaratıcılık için çok önemli olan gözlem yapma yeteneği geliştirilmelidir.
• Aile çocuğun meraklı sorularını bıkmadan ve onun anlayabileceği düzeyde doğru cevaplarla cevaplamalıdır.
• Çocuğun bulunduğu ortamdaki çevre düzenlemesi çok fazla düzenli olmamalı ve çocuğa düzeni koruması için baskı yapılmamalıdır. Daha esnek ve şekil değiştirebilen bir ortam çocuğun yaratıcılığını kullanabilmesine olanak tanımalıdır.
• Çocuğun hayal gücüyle yarattıkları fantazilerine müdahale (çizimler, resimler, hamur ile yapılan şekiller dahil)
• Teknoloji çağında bilgisayar ve televizyon gibi araçları çocuğun hayatından çıkarmak mümkün olmasa da önemli olan bu araçları akıllıca ve işlevsel olarak Örneğin, televizyon izlenecekse anne ve babada çocuk ile beraber izleyerek onunla gördükleri ve öğrendiklerini konuşabilir, ona sorular sorabilirler.
• Farklı görme tekniklerini kullanın.. Mesela bir hikaye anlatırken yarıda kesin. “Hikayenin sonu sence ne olabilir?” diye Size anlamsız gelse de söylediklerini olduğu gibi kabul edin.

• Her yaptığı çalışmayı ve ürettiği fikirleri ön yargı olmadan eleştirmeden dinleyin ve onaylayın.. Teşvik . Cesaretlendirin.

Psikolojik  Danışman Dr.Nilüfer Gökeşmeoğlu Zwart